atatürkün ailesi
Ali Rıza Efendi 1841 yılında Selanik'te doğdu. Söke'den Selanik'e yerleşmiş Türkmenlerden "Kırmızı Hafız" lakaplı Ahmet Efendinin oğludur. İlkokulu Abdi Hafız Mahalle Mektebinde okudu. Selanik'te Evkaf İdaresinde katiplik, sonrada Gümrük Muhafaza Teşkilatında memurluk yaptı. Memurluğu sırasında, Hacı Sofi ailesinden Feyzullah Ağa'nın kızı Zübeyde Hanımla evlendi.1876 yılında da Selanik Asakir-i Milliye taburunda subay olarak görev alan Ali Rıza Efendi, daha sonra da kereste ticareti yapmaya başladı. Zübeyde Hanım'dan beş çocuğu oldu. Çocuklarından Naciye, Ömer ve Fatma fazla yaşamadı. Sadece Mustafa ve Makbule hayatlarına devam edebildi. Ali Rıza Efendi, 1888 yılında, tek oğlu Mustafa Kemal ilkokulda okuduğu sırada, rahatsızlandı ve öldü.
Zübeyde Hanım 1857 yılında Selanik'te doğdu. Orta Anadolu'dan göç ederek.Selanik'in batısında Arnavutluk sınırına yerleştirilen yörüklerden,Hacı Sofi ailesinden Feyzullah Ağa'nın kızıdır. Selanik'te Gümrük Muhafaza Teşkilatı'nda memur olan Ali Rıza Efendi i1e evliliğinden beş çocuk sahibi oldu. Fatma ve Ömer'i daha küçükken kaybetti.1888 yılında Mustafa ilk okuldayken kocasını da kaybeden Zübeyde Hanımı, zaman zaman çocukları ile birlikte kardeşi Hüseyin Ağa'nın çiftliğine giderdi.Bu sırada, Atatürk'ün ifadesiyle iyi kalpli bir insan olan Ragıp Bey'le evlendi. Kızlarından Naciye de çok yaşamadı.Balkan harbinden sonra bir çok türk ailesi gibi, kızı Makbule ile birlikte Sefanik'ten göç etti ve Istanbul'a gelerek Beşiktaş-Akaretler'de bir eve yerleşti.Milli Mücadele yıllarında Ankara'ya gelen Zübeyde Hanım, 1919'da ayrılmak zorunda kaldığı oğlunu, yıllar sonra Ankara'da Devlet Başkanı olarak gördü.4 Ocak 1923'te tedavi amacıyla gittiği İzmir'de 66 yaşında vefat etti.
